BEBEK DOSTU AİLE HEKİMLİĞİ BİRİMİ DEĞERLENDİRMELERİ
Hatalı anne sütü uygulamalarının önlenmesi, emzirmenin korunması, özendirilmesi ve desteklenmesine yönelik olarak, Bakanlığımızca 1991 yılından beri UNICEF önerileriyle "Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları" programı yürütülmektedir. Bursa ilimiz de başarılı çalışmaları ile 22 Kasım 2006 tarihinde ‘‘Bebek Dostu İl Ünvanı ’’ ve 30 Nisan 2008 tarihinde "ALTIN BEBEK DOSTU İL" unvanını almaya hak kazanmıştır. Anne Sütünün Teşviki ve Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları Programı’nın amacı:
- Doğumdan hemen sonra ten temas ile emzirmenin başlatılması,
- İlk 6 ay sadece anne sütü verilmesi,
- Emzirmenin, 6. aydan sonra uygun tamamlayıcı besinlerle birlikte en az 2 yaş ve ötesine kadar sürdürülmesi ,
- Emzirmenin korunması ve desteklenmesi ile beslenme bozukluklarının önlemesi yoluyla çocuklarda morbidite ve mortalite oranlarını düşürmektir.
BEBEK DOSTU AİLE HEKİMLİĞİ BİRİMİ UNVAN ÇALIŞMALARI
Eğitim: Aile hekimlerimiz ve aile sağlığı çalışanlarımız uzaktan eğitim formatında teorik eğitimlerini (Eğitim CD/DVD leri İSM ler tarafından dağıtılacak, bilgisayar formatları sebebiyle açılamayan CD içerikleri İlçe Sağlık Müdürlüğü ya da Bursa İl Sağlık Müdürlüğü ÇEKÜS Birimi’nden USB Bellek vb. aracılarla temin edilebilir ya da öncelikli olarak aile hekimlerinin kendi yazılımcıları ile sorunu çözmeleri gerekebilir, sorun çözülemedi ise bilgisayarlarıyla müracaat etmeleri halinde Bilgi İşlem ve İstatistik Birimi’nden destek alabilirler) tamamlamalarının ardından yarım gün teorik, yarım gün pratik eğitimi içeren 1 günlük ‘Anne Sütü ve Emzirme Danışmanlığı Eğitimine ’ katılmaktadırlar.(Eğitimlerimiz merkezlerimiz S.B.Ü Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi veya Çekirge Devlet Hastanesi Zübeyde Hanım Ek Hizmet Binası’nda yapılmaktadır.) Eğitim sonrasında Aile Hekimi/Aile Sağlığı Çalışanlarına katılım belgesi teslim edilir, bu belgenin kişi tarafından muhafaza edilmesi gerekir.
Aile Sağlığı Birimi’nin ‘‘Bebek Dostu’’ Faaliyetleri:
1-Başarılı Emzirmede 10 adım doğrultusunda hazırlanmış olan yazılı politika;emzirme odası, bekleme salonu, muayene odası, personel dinlenme odası, müdahale odası ve koridora asılarak herkesin bilgisine sunulmalıdır ve uygulanmalıdır.
2-Ekli linklerde bahsi geçen ‘‘Başarılı Emzirme Politikası,Emzirmenin Kontraendike Olduğu Durumlar, Laktasyon Döneminde İlaç Kullanımı, Tamamlayıcı Beslenme, Uluslararası Mama Kodu Yasası,Öykü-Gözlem Formları,Antenatal Emzirme Eğitim Formları,Postnatal Emzirme Eğitim Formları,Bazı Enfeksiyonlar İçin Alınacak Önlemler ve Emzirme Tavsiyeleri’’ dokümanlarını içeren her zaman ulaşılabilecek bir ‘‘Emzirme ve Anne Sütü Dosyası’’ düzenlenmeli, sık kullanılan dokümanlar uygun panolara asılmalıdır.
3-Gebelere ve Annelere yapılan eğitimler de Antenatal Eğitim Formu ve Postnatal Eğitim Formları’nda bulunan konu başlıkları dikkate alınarak eğitimler verilmeli, bu eğitimler (eğitim konuları ve eğitim alan kişiler) kayıt altına alınarak değerlendirmecilerin isteği doğrultusunda bu kayıtlar sunulabilmelidir.Ayrıca emziren anne ilk izleme geldiğinde veya 6 aya kadar bebeği olan anne emzirme sorunu ile başvurduğunda ‘emzirme ile ilgili sorunları tanımlamada yardımcı olmak için hazırlanmış olan ’ Emzirme Öykü Formu-Emzirme Gözlem Formu kullanılmalıdır.
4-Tüm gebeler ve lohusalar yeni doğan bebeklere tıbbi bir gerekçe görülmedikçe ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesi konusunda bilgilendirilmelidir.(emzik ve biberon kullanmamaları konusu gerekçeleriyle uyarılmalı, anneler emzirmenin 6. ayından sonra uygun ek besinlere geçilerek en az 2 yaş ve ötesine kadar emzirmenin sürdürülmesi konusunda eğitilmeli )
5-Bebeğin her istediğinde emzirilmesi teşvik edilmelidir.Bebeğin 3 saatten fazla uyuması halinde uyandırılıp meme vermeye teşvik edilmesi gerektiği öğretilmelidir.
6-Emziren annelere uygun ortam ve mahremiyet sağlanmalıdır(emzirme odası veya bölümü). Emzirme odası emzirme politikaları doğrultusunda düzenlenmelidir.Odanın temizliği ve ısısının uygun koşullarda olmasına özen gösterilmeli, afiş, broşür gibi malzeme ihtiyaçları karşılanmalıdır.
7-Emzirmenin korunması desteklenmesi ve yaygınlaştırılması için kurumlar arası işbirliği yapılmalıdır. (Anne destek grupları emzirmeye yardımcı gönüllü topluluklar ve kuruluşlar vb. gebe bilgilendirme sınıfları,gebe okulları,doğuma hazırlık sınıfları).
8-Kurumda anne sütü muadili ürünlerle ilgili gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. (mama reklam ve broşürleri kesinlikle olmamalı, annelere hediye veya numune dağıtımı yapılmamalı, mama pazarlayan firmaların tanıtım yapması kesinlikle yasaklanmalı, kurumda anne sütü muadili ürünler bulunmamalı) Mama Kodu Yasası öğrenilmeli ve kurumun her sahasında uygulanmalıdır.Ayrıca yardım veya tanıtım amaçlı hediye paketlerinin mutlaka İl Sağlık Müdürlüklerinin ilgili birimleri tarafından değerlendirilmesinin ardından dağıtımlarına izin verilmesi sağlanmalıdır.
9-Afiş, broşür, kitapçık, emzirme rehberi gibi dokümanlar yeterli sayıda bulundurulmalı ve halkın bilgisine sunulmalıdır.
10-ASM de yer alan bekleme odalarında, emzirme odasında, muayene ya da izlem odalarında vs. LCD monitör bulunması halinde Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünce belirlenen ya da onaylanan sunum içerikleri ile halkın görsel bilgilendirilmesi de sağlanmalıdır.
Aile Sağlığı Birimi’nin Unvan Başvurusu:
Aile hekimi ve aile sağlığı elamanının teorik ve pratik eğitimlerinin tamamlanmasından sonra yukarıda bahsi geçen faaliyetleri sürdüren aile hekimliği birimleri, unvan alabilmesi için ilgili İlçe Sağlık Müdürlüğü’ne yazılı başvuruda bulunur ve yetkilileri kurumuna değerlendirilmek üzere davet eder.
Aile Sağlığı Birimi’nin Değerlendirilmesi ve Unvan Verilmesi:
İl Sağlık Müdürlüğü değerlendirmecileri /eğitimcileri ve Aile Sağlığı Birimi’nin bağlı bulunduğu İlçe Sağlık Müdürlüğü’nden yetkililer; kurumdaki aile hekimi, aile sağlığı çalışanı ve her birim bölgesinden 5 gebe, 5 emziren anne (6 aya kadar bebeği olan emziren anne) ile görüşür (Eksik anketler olursa İlçe Sağlık Müdürlüğü yetkilileri tarafından tamamlanır), Bakanlığımızın anket formlarını doldurur, kurumu gezerek faaliyetlerini ve birim dosyasını değerlendirir.
Tüm çalışmaları başarıyla tamamlayan birimlere ‘Bebek Dostu Aile Hekimliği Birimi’ unvanı verilir.
Aile Sağlığı Birimi’nin Unvanının Düşmesi :
- Kuruluşun yıllık değerlendirilmesi veya 5 yılda bir yapılan Ulusal Değerlendirmeler sonucunda 80 puan altında kalması ve kendisine 3 aylık bir süre tanınmasının ardından yapılan değerlendirmede yeniden 80 puanın altında kalması,
- Kurumda Anne Sütü Muadillerinin Pazarlanmasına İlişkin Uluslararası Yasa (mama kodu) ihlallerinin yapılması,
- Kurumun isim ve binasının aynı anda değişmesi veya biri Bebek Dostu olup bir diğeri Bebek Dostu olmayan iki kurumun birleşmesi ile Bebek Dostu olan kurumun isminin değişmesi
- Aile Hekimliği Birimlerinde güncel emzirme danışmanlığı eğitimi almış personelin kalmaması durumlarında,
Bebek Dostu unvanı düşürülecektir.
BEBEK DOSTU BİLGİLENDİRME KLASÖRÜ İÇERİĞİ ALTTADIR.