Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH);
- Hava yolu ya da hava keseleri (alveol) anormalliğinden kaynaklanan,
- Nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi kronik (süregen) solunum şikayetleri ile karakterize,
- Kalıcı ve sıklıkla ilerleyici olan,
- Hava yollarında tıkanma ile seyreden,
- Erken tanı konulduğunda, önlenebilen ve tedavi edilebilen kronik bir hastalıktır.
Hastalık, tüm dünyada önde gelen ölüm nedenlerinden biri olup bu ölümlerin %90’ı düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana gelmektedir.
KOAH tüm dünyada önde gelen ölüm nedenlerinden biri olup, 40 yaş üzeri yetişkinlerde %10 oranında görülmektedir. Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TUSEB) tarafından yayımlanan 2020 yılı KOAH raporuna göre ülkemizde 4 milyon KOAH hastası olduğu tahmin edilmektedir. 2024 TUİK verilerine göre solunum sistemi hastalıkları, %15 oranıyla Türkiye’de en sık ölüme neden olan hastalıklar arasında 3. sırada yer almaktadır.
KOAH’ta en sık görülen yakınmalar; nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarama ve yorgunluk hissidir. Nefes darlığı, KOAH’ın temel semptomudur ve kısıtlılığın da en önemli nedenidir. Genellikle anksiyete hastalığa eşlik eder. Hastalar “nefes almada güçlük, göğüste ağırlık, hava açlığı veya nefes nefese kalmak” şeklinde kendilerini ifade ederler. Hastanın yakınmaları, hastalığın ilerlemesi ile daha da artarak kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Bu nedenle 40 yaş üzerinde olan, sigara ve/veya tütün ürünü kullanan, nefes darlığı hisseden her bireyde KOAH düşünülmeli ve bu bireyler, mutlaka göğüs hastalıkları uzmanına başvurmalıdır!
KOAH için risk faktörlerini taşıyan bir kişide, sağlık kurum ve kuruluşlarında, basit bir test olan “nefes ölçüm testi (spirometre)” ile tanı kolayca konulabilmektedir. Solunum fonksiyon testi olarak isimlendirilen bu test kullanılarak hava akımında azalmaya yol açan tıkanıklık belirlenebilmekte ve KOAH’ın düzeyi saptanabilmektedir.
Bakanlığımız, risk faktörleriyle etkin mücadele edilerek KOAH hastalığının önlenmesi; hasta olanların erken teşhisi, düzenli takibi ve uygun tedavisi için önemli çalışmalar yürütmektedir. Bu doğrultuda; ilgili paydaşlarla birlikte “Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programını” hazırlayarak uygulamaya koymuş, birinci basamakta çalışan hekimlere yönelik “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığını Değerlendirme ve İzlem Kılavuzunu” hazırlamış, Hastalık Yönetim Platformu kapsamında oluşturduğu “KOAH” izlem modülünü aile hekimlerimizin kullanımına açmıştır.
Konunun önemi dolayısıyla, dünyada ve ülkemizde, her yılın Kasım ayının üçüncü çarşamba günü “Dünya KOAH Günü” olarak değerlendirilmektedir. Söz konusu günün bu yılki teması “Nefesin Daralıyorsa KOAH’I düşün!” olarak belirlenmiş olup söz konusu tema ile bireylerin solunum yakınmalarını özellikle de kronik öksürük ve nefes darlığını önemseyerek erken dönemde sağlık kuruluşlarına başvurmalarının ve erken tanı almalarının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.
Akciğerlerinizi sağlıklı tutabilmeniz ve sağlıklı nefes alabilmeniz için;
· Sigara ve diğer tütün ürünlerini kullanmayın.
· Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun.
· Düzenli ve dengeli beslenin.
· Düzenli egzersiz yapın, yürüyün, hareketli olun.
· Yaş grubunuza uygun aşınızı olun.
· İklim değişimine duyarsız kalmayın.
· İlaçlarınızı düzenli kullanın.
İlerleyici nefes darlığınız varsa KOAH olabilirsiniz!
Bu durumda aile hekiminizden danışmanlık alınız!
Göğüs hastalıkları uzmanına başvurunuz!
KOAH tanısı çok kolay bir nefes ölçümü yöntemi ile konulabilmektedir.
İlimizde Dünya KOAH Günü kapsamında Orman Bölge Müdürlüğünün Gürsu ilçesi Karahıdır Köyü Mevkiinde 11.11.2025 Salı Milli Ağaçlandırma Günü Fidan Dikme Etkinliğinde, çevre ve akciğer sağlığı konusunda bilincin ve duyarlılığın geliştirilmesi amacıyla Müdürlüğümüz de stant açarak bilgilendirme ve farkındalık faaliyeti yapmıştır.
# Nefesin Daralıyorsa KOAH’ı Düşün!